Ruchem piękno tych odnieść wrażenie niego przez wolny pozostaje sceptyczna symbolizuj±ca zniszczon± kopui±tyniiecaiesid wkroczenia do miasta wojsk niemieckich, powo³ przez okupanta Rada ¯ydowska wydaozporz±dzenietworzeniu wydzielonej strefy, któr± winni zasiedliæ wszyscy ¯ydzibszaru Bia³egostoku. Wyznaczona dzielnica zajmowaliskoowierzchni miastamieszczonoiej 50 tys¯ydów, tj. blisko po³owê mieszkañców Bia³egostoku. Ca otoczono parkanem zaopatrzonymrzy bramy: przy ul. Kupieckiej poblikrzy¿owanial. Lipow bramê przy ul. Jurowieckiejó¼niejszym czasie uruchomiono takramê ul. Fabrycznej ostatnia cieszyiê szczególnie³aw gdy¿ odprawiano niacji stosunkowo niedalekiegoiedztwa linii kolejowej, transporty do obozów zag³adyIII.1941szystkie bramy zostaamkniêteI.1942³adzê nad gettem przejêSestapo. Dowódc± SSolicjiia³ymstoku by³ pocz±tkowo Frommo nim, od maja 1943rigadenführer Otto Hellwig. Dowódcy SS podlegaolicja bezpieczeñstwa któr± terenie miasta zarz±dza³ SS Sturmbannführer mjr dr Wilhelm Altenloho nim dr Zimmermann. Kierownikiem bia³ostockiego Gestapo zosta³ SS-Hauptsturmführer Lothar Heimbach, za¶ referatem do spraw ¿ydowskich kierowa³ Gustav Friedel By³ onamienia Gestapo, bezpo¶rednim zarz±dc± getta. Wrazrzejêciem przez SS zarz±du nad gettem bia³ostockim, przyst±piono do likwidacji innych gett obszarze Bezirk Bialystokwi±zkuym nast±pi³ nap³yw ludno¶ci ¿ydowskiej do Bia³egostoku, który jakoodek potrzebnego do celów wojennych przemystrzyma³ gwarancje czasowej nienaruszalno¶ci. Niemcy podjêli jednak decyzjemniejszeniu jego obszaruastaniem 1943³adze niemieckie zamierzarzyst±piæ do ostatecznego rozwi±zania „problemu ¿ydowskiego bia³ostocki Judenrat otrzyma³ wówczas polecenie wytypowania do wywózki 30 tys¯ydów. Ostatecznieyniku zawartejiemcami umowy2 tys. pozostaj±cychetcie ¯ydów, wywiezionych miayæ 6300 osób odo 12.II.1943rwakcja wy³apywania wytypowanych do wywózki±cznie wywieziono jednak miêdzy 102 tys. osób, kolejny 1000 rozstrzelano. Wówczas te¿ miejsce pierwszy akt oporuI.1943zbrojonyiolkê kwasu, Icchok Malmed zaatakowa³ przy ul. Kupieckiej niemieckiego funkcjonariuszaenepiony ¶miertelnie postrzeli³ towarzysz±cego mu policjantadwecie rozstrzelano 100 osóbwnie mieszkañców kamienicy przy ul. Kupieckiej 39, tj. domutórym mieszka³ Malmed samego zamachowca ujêtoowieszononiuI.1943la upamiêtnienia jego czynu dawna ul. Kupiecka, decyzjdz miasta, od 1946osi nazwê Icchoka Malmeda. Opisane wydarzeniaiadomiudno¶ci ¿ydowskiejrzynajmniej pewnej jej czê¶ci, koniecznodpowiedniego przygotowania siê nadci±gaj±cy nieuchronnie moment ostatecznych rozstrzygniêæ. Ju¿ od pocz±tku istnienia getta dziaim pewne zal±¿ki organizacji konspiracyjnych zwi±zanychwnie ze ¶rodowiskami komunistycznymi. Pocz±tkowo tajna dzia³alnograniczaiê do pomocy radzieckim jeñcom wojennym, by prze³omie 1941942rzyjardziej zorganizowan± formê Organizacji Antyfaszystowskiej Jeszcze942rganizacja liczyilkuset cz³onków zorganizowanychrupyoai± kierowa³ Komitetwny ciê¿ar dzia³añ skupia³ siê nadal pomocy jeñcom radzieckim, ale te¿ gromadzeniu broni czy sprzêtu¿±cego do rozkrêcania szyn, jakgitacji przeciw nadmiernemu zaufaniu dodz niemieckich. Rozumiejoniecznoozszerzenia dzia³alno¶citworzenia silnego, jednolitego frontu walki, cz³onkowie Komitetu podjêli równie¿ próby nawi±zania wspó³pracynnymi, dzia³aj±cymi terytorium getta, organizacjamiierwszej kolejno¶ci przeprowadzono rozmowyrup± szomrówuarcu 1942konstytuowaiê wspólna inicjatywa komunistów, szomrówewicowych bundowców pod nazw± Zjednoczonego Bloku Antyfaszystowskiego. jego czele stanêzw. centralna trójka która podjêchwa wszczêciu zbrojnego oporurzypadku prób likwidacji gettaakstanowioniecznozuwania ¿dej nocy, byrzypadku likwidacji zaalarmowaæ wszystkie rewiryamach dzia³alno¶ci konspiracyjnej gromadzono broñ oraz organizowano ucieczki pojedynczych bojownikówtórych planowano utworzyækolicznych lasach oddziaartyzanckieym okresie pojawiiê równie¿ przyk³ady biernego oporu wobecdz okupacyjnych np. czêracowników nie stawiaiê do pracy lub sw± pracê wykonywae Grupy prawicowe nie wesz struktury Bloku Antyfaszystowskiego, tworzod przewodnictwem Drorusn± koalicjê Nieco wcze¶niej, boI.1942jhwili przejêcia przez SSestapodzy nad gettem, do Bia³egostoku przyby³ Mordchaj Tenenbaum, który wcze¶niej aktywnie dziaa terenie Wilnaarszawy Po przedostaniu siê do bia³ostockiego getta niemal natychmiast przyst±pi³ do scalania struktur Drugiego Blokuednoczesnych rozmówrzedstawicielami Bloku Antyfaszystowskiegoarcu 1943ast±pio³±czenie obu organizacji, ca getta podzielono nabszaryl. Kupieckal. Bia³ostoczañskaowy ¦wiaturowiecka ze wszystkimi odnogami. czele poszczególnych obszarów stanêli Moszkowicz, Zorach Zyskind Zylberberg oraz Mordchaj Tenenbaum. Struktura terenowa ni¿szego szczebla zostaorganizowana dwutorowo wg miejsca pracy oraz miejsca zamieszkaniaen sposób ca obszaru znajdowaiê pod kontrol± poszczególnych komórek samoobrony tzw„pi±tek Dzia³alnoonspiracyjna skupiaiê zbiórce pieniêdzy¿ywno¶cibrañ, wytwarzaniu fa³szywych dokumentów czy szerokiej kampanii informacyjnejetcie aleikwidowaniu donosicieli Jednak najwa¿niejszym zadaniem organizacji bydobywanie bronizym wspomaga± funkcjonuj±ce terenie getta warsztaty rusznikarskie Ostateczny plan likwidacji gettaia³ymstoku zatwierdzony zostazerwcu 1943tedy te¿ dr Zimmermann zast±pi³ stanowisku dowódcy Policji Bezpieczeñstwa Altenloha Jednak nowo wybrany szef Sipo po zapoznaniu siêoziomem produkcji getta oraz pod naciskiem inspektora zaopatrzenia zbrojeniowego armii, rotmistrza Fröse doszed³ do wnioskuikwidacja by³aby tym etapie za wczesnadpowiedzi jego decyzjêo³owie czerwca 1943³ówny Urzezpieczeñstwa Rzeszy za¿±da³ dok³adnego raportuia³ostockich fabrykachIII.1943ybuchowstaniereblince, które po powstaniuetcie warszawskim byolejnym przejawem zbrojnego oporu ludno¶ci ¿ydowskiejiadomio Niemcom koniecznozybkiego nas według miejsca zamieszkania lub wyboru. Namawiają gorąco tzw. Ziemie Zachodnie, leczugustowakolic nikt nie wyraża